Tầng 5 Số 9 Ngõ 51 Lãng Yên
Thanh Lương, Hai Bà Trưng, Hà Nội
Bệnh Leucosis ở gà được dùng để chỉ những bệnh gây khối u lành tính hoặc ác tính trên gà do virus thuộc họ Retrovirus. Bệnh thường gặp khối u lympho (Lymphoid Leukosis – LL) do tăng sinh tế bào tiền Lympho (Lymphoblast), ngoài ra hiện nay còn xuất hiện dạng khối u tủy bào hoặc do các tế bào hạt tăng sinh (Myeloid leukosis). Đây là một căn bệnh nguy hiểm, được người nuôi ví như "bệnh ung thư ở gà".
+ Roloff (1868) là người đầu tiên thông báo về bệnh Leuko ở gà, ông đã mô tả ca mắc “Lymphosarcomatosis”.
+ Năm 1896, Caparrini mô tả các trường hợp gà mắc “fowl leukemia” (bệnh bạch cầu gà).
+ Năm 1908, Ellermann và Bang khi nghiên cứu tại Đan Mạch đã tìm ra nguyên tắc gây bệnh của virus gây ung thư khi chúng truyền bệnh erythroleukemia và myelogenous leukiemia. Tuy nhiên, phát hiện của họ chưa được chú y đến vì thời điểm đó leukemia chưa được xếp vào nhóm bệnh gây ung thư.
+ Bệnh xảy ra ở các nước trên thế giới có chăn nuôi gà công nghiệp.
+ Virus gây bệnh Leucosis ở gà là một RNA virus thuộc giống Alpharetrovirus, họ Retroviridae.
+ Virus có lớp vỏ lipid nên dễ dàng bị tiêu diệt bởi các chất làm tan lipid (ether, chloroform).
+ Virus bị bất hoạt nhanh ở nhiệt độ cao, ở 50oC bị bất hoạt sau 8,5 phút, 60oC bị bất hoạt sau 0,7 phút. Với nhiệt độ lạnh, virus tồn tại lâu hơn. Ở -15OC thời gian bị bất hoạt của virus dưới 1 tuần. Nhưng ở nhiệt độ -60oC virus tồn tại vài năm mà không mất tính gây bênh.
+ Độ pH thích hợp cho virus từ 5 - 9. Nếu nằm ngoài biên độ này, hoạt tính của virus sẽ bị mất đi nhanh chóng.
+ Virus có sức đề kháng tốt với tia cực tím.
+ Trong tự nhiên, virus có khả năng gây bênh khối y cho gà, chim trĩ, gà Nhật, vịt, bồ câu, chim cút,..
+ Gà con 1 ngày tuổi đến 10 tuần tuổi rất dễ nhiễm bệnh nhưng virus tồn tại ở thể ẩn trong cơ thể gà. Từ tuần thứ 16, gà trở nên gà rất dễ biểu hiện bệnh. Tỷ lệ ôm và tỷ lệ chết cao nhất từ tuần 24-26. Gà trên 1 năm tuổi có sức đề kháng tốt với bệnh. Bệnh ít khi nổ ra ở gà dưới 14 tuần tuổi.
+ Hầu hết các giống gà đều mẫn cảm với bệnh, gà mái mẫn cảm hơn gà trống.
Virus từ môi trường xâm nhập vào cơ thể qua 2 đường (truyền dọc từ gà mái sang gà con thông qua trứng, truyền ngang từ gà gà bệnh sang gà khỏe). Mặc dù chỉ một tỷ lệ nhỏ gà bị lây theo đường truyền dọc, nhưng đường truyền dọc qua trứng rất nguy hiểm, khiến bệnh Leucosis ở gà lây lan từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Virus từ bên trong truyền cho gà con qua các tế bào sinh dục của cả con trống và con mái. Những virus từ bên trong thường không hoặc ít khi phát bệnh ung thư, nhưng có thể khiên cho gia cầm dễ mắc virus từ bên ngoài.
Sau khi vào cơ thể, virus đến khu trú trong tế bào cơ quan sinh dục cái, tế bào Lympho của túi Fabricius. Trước khi đến tuổi phát bệnh, virus chỉ tồn tại và sinh sản mà không gây nên các biến đổi bệnh lý. Khi đến tuổi cảm thụ, virus sẽ tác động đến các tuyến Lympho làm rối loạn chức năng sinh lý của cơ quan này. Các tế bào tuyến sẽ phân chia không kiểm soát tạo ra rất nhiều các tế bào tiền Lympho (Lymphoblast). Các tế bào tiền Lympho sẽ tích tụ trong các cơ quan, tổ chức và sinh ra các khối u lympho bệnh lý. Các tế bào ung thư di căn theo máu, mạch lympho gây ra các khối u kế phát.
Bệnh Leucosis ở gà gây ra các khối u ở lá lách, gan, ống dẫn trứng
+ Thời gian nung bệnh tùy thuộc vào chủng, số lượng virus, đường xâm nhập, tuổi và đặc tính di truyền của vật chủ.
+ Trong phòng thí nghiệm, thời gian nung bệnh trong vòng 5 - 7 tuần, nhưng thực tế thời gian nung bệnh từ 10 - 20 tuần hoặc dài hơn.
+ Triệu chứng của bệnh không điển hình. Gà có hiểu hiện:
+ Con vật sẽ chết sau một vài tuần từ khi xuất hiện triệu chứng lâm sàng.
+ Trong thể myelocytomatosis, do các khối u ở tủy xương khiến cho gà hình thành các u ở đầu, ngực, chân và hố mắt gây xuất huyết, mù mắt.
+ U máu có thể ở da, hình thành mụn giộp máu, có thể vỡ gây chảy máu.
+ U thận có thể gây liệt do thần kinh hông bị chèn ép.
+ U xương làm cho các xương dài của chân bị ảnh hưởng, gà còi cọc, bước đi khập khiễng.
+ Với gà đẻ sản lượng trứng của gà bệnh giảm, vỏ trứng mỏng, tỷ lệ chết cao hơn 5 - 15%, tỷ lệ thụ thai thấp hơn 2.4% và tỷ lệ ấp nơ giảm 12,4%.
==> Xem ngay => Triệu chứng nhận biết bệnh Marek ở gà
+ Bệnh Leucosis ở gà xảy ra ở gà trên 3 tháng tuổi. Bệnh tích quan sát được là các khối u ở gan, lách, thận, xương, phổi, cơ quan sinh dục, ….
+ Các khối u mềm, trơn nhẵn, mặt cắt ngang có màu xám hoặc kem nhạt. Khối u có thể bao gồm nhiều khối u nhỏ.
+ Thể u phân tán thường gặp ở gan, gồm nhiều u nhỏ đường kính nhỏ hơn 2mm, phân bố đồng đều khắp các nhu mô.
+ Thể u tập trung làm cho tổ chức bệnh sưng to, có màu xám nhat, dễ nat. Gan, lách gà bệnh thường sưng to đặc biệt.
+ Gan gà bình thường chỉ nặng từ 30 - 50g nhưng gan gà bệnh có con tới 500g. Lách từ 1-3g, khi sưng nặng đến 20g.
+ Một số trường hợp gan cứng, có tơ huyết. Lách sưng to, có màu đỏ mềm dễ nát.
+ Bệnh tích điển hình cũng thấy ở túi Fabricius, có nhiều khối u hình thành.
Gà mắc bệnh Leucosis có khối u ở gan, lá lách
Ung thư biểu mô buồng trứng của gà mái 165 tuần tuổi
Khối u ở ruột - bệnh ung thư ở gà
U ở túi fabricius và U ở tim
Thâm nhiễm tế bào tiền Lympho (Lymphoblast) ở gan
Dựa vào các đặc điểm dịch tễ học và triệu chứng, bệnh tích đặc trưng để chẩn đoán. Nhưng bệnh Marek cũng gây ra khối u trên gà rất khó để phân biệt.
+ Chẩn đooán huyết thanh học:
+ Chẩn đoán Virus học
Hệ thống máy POCKIT iiPCR chẩn đoán, phát hiện nhanh virus gây bệnh Leucosis ở gà ngay tại trại nuôi
Để phòng chống bệnh ung thư ở gà một cách tốt nhất, người nuôi cần áp dụng tổng hợp các biện pháp phòng bệnh:
=>> XEM THÊM : Phòng và điều trị bệnh cúm gia cầm
Tìm kiếm liên quan:
- Bệnh Leukosis
- Vacxin Leuco
Bình luận, Hỏi đáp